Je kan als burger, bedrijf of maatschappelijke organisatie bezwaar maken of invloed uitoefenen op plannen van anderen. Het is mogelijk om invloed te uitoefenen bij een plan of project van de overheid of bij een plan of project van een andere burger, bedrijf of organisatie. Er zijn twee voorkomende manieren waar je bezwaar tegen kan maken, de wijziging van het Omgevingsplan of een aanvraag van een omgevingsvergunning.
Procedure voor het wijzigen van een Omgevingsplan
Elke gemeente heeft 1 Omgevingsplan. Het kan mogelijk zijn dat deze gewijzigd moet worden. Dit kan gebeuren doordat er een intern verzoek is vanuit een ambtenarenapparaat of een extern verzoek van een initiatiefnemer die bijvoorbeeld een omgevingsvergunning aanvraagt met een plan of project wat afwijkt van het Omgevingsplan.
De procedure van het wijzigen van het Omgevingsplan is onder te verdelen in 3 procedurestappen:
- Vóór het ontwerp-omgevingsplan: De gemeente benoemd dat ze het Omgevingsplan gaat wijzigen en geeft ook aan hoe de gemeenteraad burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties gaan participeren bij het ontwerp
- Ontwerp-omgevingsplan: de gemeente maakt bekend dat het ontwerp van het Omgevingsplan er is en dat iedereen zienswijzen kan inbrengen.
- Vaststellen Omgevingsplan: de gemeente stelt het Omgevingsplan vast
Reageren op de wijziging van het Omgevingsplan
Als burger, bedrijf of maatschappelijke organisatie mag je ook je mening geven bij de wijziging van het Omgevingsplan. Dit is mogelijk op twee manieren.
De eerste manier is participeren vóór het ontwerp-omgevingsplan, bij stap 1 van de 3 procedurestappen. Bij een wijziging van het Omgevingsplan moet een gemeente aangeven hoe zij de participatie zal gaan vormgeven. Het is verplicht voor een gemeente om bij een wijziging van het Omgevingsplan participatie voor burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties mogelijk te maken.
De tweede manier is bij stap 2 van de 3 procedurestappen bij de procedure van het wijzigen van het Omgevingsplan. De gemeente maakt bekend, via het gemeenteblad, dat het ontwerpbesluit van het Omgevingsplan beschikbaar is. De gemeente legt het ontwerp-omgevingsplan 6 weken ter inzage. Binnen deze 6 weken kan iedereen zienswijzen inbrengen (schriftelijk of mondeling).
Reageren op plannen of de Omgevingsvergunning van anderen
Je kan natuurlijk van tevoren bij je buren aangeven dat je het niet eens bent met bijvoorbeeld hun plan, via eventuele participatie wat ze hebben gedaan. Is de Omgevingsvergunning echter al verleend, dan kan je hiertegen bezwaar aantekenen of beroep instellen.
Wil je bekijken welke vergunningen zijn aangevraagd in jouw buurt? Klik hier naar de website van de Overheid. Hier publiceert de gemeente alle aanvragen en genomen besluiten van jouw buurt.
Procedure van het aanvragen van een Omgevingsvergunning
Als je iets wilt veranderen aan je huis, tuin of bedrijf heb je eventueel een vergunning nodig. Kijk hier voor de vergunningcheck van het Omgevingsloket om te controleren of je een vergunning moet aanvragen voor je plan of idee. Je moet meestal een vergunning aanvragen bij verschillende werkzaamheden: als je iets wilt slopen, bouwen, een in- en uitrit maken, een boom kappen, een monument opknappen of verbouwen en als je reclame wilt plaatsen.
Heb je een Omgevingsvergunning nodig? Dan kan je hem als initiatiefnemer gelijk aanvragen bij het Omgevingsloket. Hierbij moet je verschillende documenten aanleveren, bijvoorbeeld bouwtekeningen als je iets wilt (ver)bouwen.
Hierna is het aan de gemeente om een besluit te nemen over je aanvraag. Hoelang en wanneer dit duurt hangt af van welke werkwijze de gemeente moet doorlopen:
- De korte procedure gaat over eenvoudige aanvragen en de gemeente neemt binnen 8 weken een beslissing. Deze periode mag de gemeente 1 keer verlengen met 6 weken.
- De uitgebreide procedure wordt genomen als er meer bijzondere gevallen zijn. Dit kan bijvoorbeeld zijn als het ingediende plan gevolgen heeft voor het milieu of het ingediende plan afwijkt van het Omgevingsplan. De gemeente neemt binnen 6 maanden een beslissing. Deze periode mag de gemeente 1 keer verlengen met 6 weken.
Participatie bij een Omgevingsvergunning
Bij het aanvragen van een omgevingsvergunning moet de initiatiefnemer aangeven of participatie heeft plaatsgevonden en wat de resultaten daarvan zijn. Het betrekken van de omgeving bij je plan of project vergroot de steun van de omgeving en voorkomt vaak latere bezwaren. Daarom is het voor een initiatiefnemer verstandig om aan participatie te doen.
Participatie bij een omgevingsvergunning is niet verplicht. Het is vrijwillig en een aanvraag mag ook niet geweigerd worden omdat er geen participatie is geweest. Participatie wordt alleen gestimuleerd, ook om eventuele latere bezwaren van de omgeving te voorkomen.
Er is 1 uitzondering: een gemeenteraad kan specifieke gevallen aanwijzen waarin participatie wel verplicht is. Dit geldt voor plannen die niet in het Omgevingsplan van de gemeente passen en een vergunning vereist is.
Reageren op plannen of de aanvraag van een Omgevingsvergunning van anderen
Als de gemeente de aanvraag van een initiatiefnemer ontvangt, moet zij dit openbaar maken. Dit wordt vaak gedaan via de website van de gemeente of in de buurtkrant. Je hebt dan de mogelijkheid om te reageren op deze aanvraag via zienswijze, bezwaar of beroep, dit ligt aan welke procedure de gemeente moet doorlopen (korte of uitgebreide).
Is de aanvraag van een omgevingsvergunning via de korte procedure? Je hebt direct na de bekendmaking van de aanvraag de kans om te reageren, bijvoorbeeld via e-mail.
Is de aanvraag van een omgevingsvergunning via de uitgebreide procedure? De gemeente zal het ontwerpbesluit op de vergunningaanvraag ter inzage leggen. Dit ontwerpbesluit is een voorlopig besluit dat eventueel nog kan veranderen. Gedurende de 6 weken dat het ontwerpbesluit ter inzage ligt, heeft iedereen de mogelijkheid om zienswijzen kenbaar te maken. Hierin leg je uit waarom je voor of tegen het geven de vergunning of ontwerpbesluit bent. De gemeente gaat dan je zienswijzen meewegen in het definitieve besluit over de omgevingsvergunning.
Is de omgevingsvergunning verleend en ben je het nog steeds niet mee eens met het besluit? Als de gemeente de omgevingsvergunning via de korte procedure heeft gevolgd, kan je binnen 6 weken nadat het besluit is genomen, bezwaar maken. De gemeente zal dan de vergunning opnieuw bekijken. Heeft de gemeente de uitgebreide procedure moeten volgen? Dan kan je binnen 6 weken na bekendmaking van het besluit in beroep gaan bij de rechtbank.
Voor alle informatie over procedures bij de Omgevingswet: bekijk het Informatiepunt Leefomgeving.
