Engels

Natuurlijk Kapitaal

Wat is de situatie in Nederland?

Nederlanders hebben een grotere milieuvoetafdruk dan ons land kan dragen. Zo is voor het produceren van alle voedsel, hout en papier dat Nederlanders consumeren ongeveer drie keer de landoppervlakte van Nederland nodig. Ook de bodiversiteit bevindt zich in kritische toestand, waarbij zes sectoren verantwoordelijk zijn voor de grootste impact op het verlies aan biodiversiteit. Consumenten kunnen hun persoonlijke CO2-voetafdruk berekenen op de website van het CBS.

De Nederlandse milieuvoetafdruk

De milieuvoetafdruk bestaat uit de consumptie van verschillende voorraden van natuurlijk kapitaal, namelijk energie, voedsel, materialen en water. Voor elk van deze voorraden kan in beeld worden gebracht wat de omvang van de voetafdruk is, en wat de effecten zijn op het klimaat, de biodiversiteit en het optreden van watertekorten. Voor de voetafdruk van de Nederlandse economie geldt onder andere:

  • Voor het produceren van alle voedsel, hout en papier dat Nederlanders consumeren, is ongeveer drie keer de landoppervlakte van Nederland nodig.
  • De Nederlandse consumptie resulteert in een relatief groot aandeel in de mondiale broeikasgasemissies; in vergelijking met het wereldgemiddelde ruim twee keer zoveel.
  • Het landgebruik voor bio-energie is nog beperkt, maar naar verwachting zal dit stijgen.
  • Voor de productie en verwerking van grondstoffen, die worden gebruikt voor de Nederlandse consumptie, is ook water nodig. Het watergebruik kan leiden tot watertekorten in meerdere productiegebieden. Dat geldt bijvoorbeeld voor katoen uit India, Pakistan en Turkije, en voor fruit uit Spanje en Zuid-Afrika.

PBL (2012), p. 6.

Biodiversiteitsverlies

In Nederland daalde de biodiversiteit van ongeveer 40 procent in 1900 tot ongeveer 15 procent in 2010. De biodiversiteit is hier uitgedrukt als MSA: Mean Species Abundance. Een MSA van 15 procent betekent dat de populaties van inheemse planten- en diersoorten gemiddeld een omvang hebben van 15 procent van de natuurlijke situatie. De MSA geeft dus weer hoeveel oorspronkelijke biodiversiteit nog over is. De belangrijkste oorzaken van achteruitgang zijn landgebruiksverandering, milieudruk en versnippering van ecosystemen.

Website van de Balans van de Leefomgeving.

PBL (2016c)

Nederlandse sectoren

Wat is de impact van de verschillende Nederlandse bedrijfssectoren en productieketens (inclusief import) op het verlies aan biodiversiteit? Uit een analyse komen zes sleutelsectoren naar voren. Bijna driekwart van de impact is gerelateerd aan de activiteiten in deze sectoren. Dit betreft de voedings- en genotmiddelenindustrie (25% van de totale impact), de landbouw (18%), de chemische industrie (8%), de houtindustrie (8%), de energievoorziening (7%) en de metaalindustrie (7%).

CE Delft (2014), p. 10-11.